Przed następnym sezonem krótkie podsumowanie poprzedniej kampanii
Sztuka i archeologia Starego Państwa
Właśnie ukazała się najnowsza publikacja na temat sztuki i archeologii Starego Państwa, wydana przez Zakład Egiptologii Uniwersytetu Warszawskiego, zawierająca m.in. wiele artykułów na temat Saqqary:
Kampania 2018
Pracujemy. Bogowie nas obserwują…
Od 1 września pracujemy już na stanowisku. Staramy się poznać kolejne tajemnice Suchej Fosy.
Z przyjemnością informujemy, że nasza wystawa w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie zajęła I miejsce w XII edycji konkursu „Mazowieckie zdarzenia muzealne – Wierzba”
Kampania 2017
Kampania 2017 była kontynuacją wcześniejszych badań, skoncentrowanych na zachodnim odcinku Suchej Fosy. Z powodu nieoczekiwanego, znacznego opóźnienia wydawania niezbędnych zezwoleń, czas trwania kampanii, skład zespołu i zakres prac musiały zostać ograniczone.
Prace wykopaliskowe były prowadzone przede wszystkim przy zachodnim brzegu Suchej Fosy, w kwadracie 1714, przed Kaplicą 13, gdzie spodziewaliśmy się kolejnych pochówków Górnej Nekropoli. W warstwie piasku spoczywało trzynaście skromnych pochówków (nr 689-701). Wszystkie pochówki, bardzo źle zachowane, zostały szczegółowo zadokumentowane, a szkielety poddano badaniom antropologicznym.
Kontynuowana była eksploracja anonimowego skalnego grobowca (nr 13), rozpoczęta w poprzedniej kampanii. Grobowiec jest wykuty w zachodnim brzegu Suchej Fosy, a jego strop znajduje się zaledwie 0,5 m poniżej podłogi kaplicy Ichiego/Meriego. Dekoracja fasady była ograniczona do nadproża. Z powodu erozji widoczne są tylko nikłe ślady reliefu, pozwalające rozpoznać fragmenty formuły ofiarnej i dwóch stojących postaci – męskiej i kobiecej. Nie zachowało się ani imię, ani tytuły właściciela grobu.
Kaplica została wykuta starannie (w odróżnieniu od wieku innych, np. Kaplicy 13), ale wewnątrz nie była dekorowana. W zachodniej ścianie znajduje się wejście do korytarza, który prowadzi ukośnie w dół, do komory grobowej; w wejściu zachowała się znaczna część oryginalnego blokażu. Ze względu na kruchość skały, dodatkowo poprzecinanej licznymi tektonicznymi pęknięciami, w czasie eksploracji w 2015 roku strop kaplicy musiał zostać podstemplowany; w obecnej kampanii podobne środku bezpieczeństwa zastosowano również w korytarzu.
Zasyp, którym po pogrzebie wypełniono korytarz, był naruszany w czasie budowy, a następnie plądrowania grobowca Ichiego i znalazło się w nim kilka obiektów późniejszej daty, m.in. dwa wapienne stoły ofiarne i niewielki basen ofiarny, dedykowany prawdopodobnie mężczyźnie imieniem Seneb.
Pięciometrowy korytarz prowadzi do komory grobowej. Mniej więcej pośrodku komory w podłodze znajduje się prostokątne zagłębienie, które w momencie odkrycia było zamknięte wapienną płytą.komora grobowa została obrabowana w starożytności; jedynym zachowanym elementem jej oryginalnego wyposażenia była drewniana podstawa figurki przedstawiającej kroczącego mężczyznę, zapewne właściciela grobu. Złodzieje nie naruszyli jednak samego pochówku, chociaż został on uszkodzony przez spadające kamienie i wodę.
Wewnątrz zagłębienia w podłodze znajdowała się drewniana prostokątna trumna, w której złożono ciało młodego mężczyzny, zawinięte w wiele warstw tkaniny i częściowo (głowa i tułów) pokryte gipsem. W trumnie, przy ciele, znaleziono kilka obiektów, między innymi drewniany podgłówek, niewielkie kalcytowe naczynie i paciorek z karneolu.
Od lewej: Kamil Kuraszkiewicz (kierownik misji), Tamer Ragab (inspektor) i Karol Myśliwiec (kierownik misji do 2016 roku).
Beata Błaszczuk przygotowuje się do prac dokumentacyjnych; w tle robotnicy oczekują na kosze z piachem do wyniesienia.
Jedne ze ślepych wrót w grobowcu Temiego. Konserwator Iwona Ciszewska dba o ich zachowanie dla przyszłych pokoleń.
Małgorzata Radomska z pomocą egipskiego robotnika przygotowuje sprzęt do pomiarów geodezyjnych.
W grobowcu wezyra Merefnebefa prowadzone są prace dokumentacyjne; na zdjęciu: fotograf Jarosław Dąbrowski.
Pracujemy nie tylko w piasku pustyni i pod palącym słońcem. Agnieszka Kowalska wewnątrz grobowca głęboko pod powierzchnią piasku i skał.
Inspektorzy-praktykanci, Amira Hamdi i Galal Fathi, oraz Agnieszka Kowalska w trakcie omawiania technik dokumentacyjnych.
Czwartek: koniec pracy, pora wypłaty.
Przygotowania zakończone, przystępujemy do pracy. Każde znalezisko otrzymuje fiszkę.
Rozbijamy namioty – biuro i schronienie przed słońcem.
Pierwsze spotkanie z robotnikami. Niektórzy z nich pracują z nami od dwudziestu lat.
Stanowisko po prawie dwóch latach naszej nieobecności. Jak zwykle, musimy zacząć od sprzątania.
Przeprowadzamy się do Saqqary.
(20.04.2017) Ostatnie sprawy do załatwienia w Kairze, jutro ruszamy do Saqqary.
Wizyta Rektora
(3.03.2017) Goszczący z wizytą w Egipcie Rektor UW, prof. Marcin Pałys odwiedził również nasze stanowisko. Mamy nadzieję, że ta wizyta jest zapowiedzią dobrego sezonu.
Jesteśmy też dumni, ponieważ wśród książek podarowanych Bibliotece Aleksandryjskiej przez Rektora UW znalazły się publikacje naszych wykopalisk.